De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) beantwoord de vraag ‘Mag mijn school of universiteit mij filmen voor les op afstand?’ samengevat als volgt:
Tijdens de coronacrisis kun je les krijgen via videobellen. Daarbij word je thuis gefilmd. Dat is een inbreuk op je privacy. Maar het is niet altijd verboden. Het mag als lesgeven op een andere manier niet kan. Zoals nu met corona. Je school of universiteit moet er dan wel voor zorgen dat de inbreuk op jouw privacy zo klein mogelijk is.
Je school of universiteit moet jou (of je ouders) ook duidelijke informatie geven over wat er precies met je gegevens gebeurt. Zoals waarom jouw gegevens verwerkt worden en wanneer jouw gegevens worden gewist.
In de lijn van bovenstaande punten dient de school de betrokkenen duidelijk te informeren over het hoe en waarom van de inzet van camera’s en is het gebruik van videolessen met cameragebruik door leerlingen toegestaan als lesgeven op een andere manier niet kan. Dit kan je nu tijdens Corona uitleggen als een gerechtvaardigd belang van de school.
Ons advies:
Als school moet je een goede afweging maken of en zo ja, wanneer het nodig is om de leerlingen (herkenbaar) in beeld te brengen. Voor het delen van de lessen met leerlingen thuis is dat wellicht niet (altijd) nodig maar om te zien of iedereen aanwezig is en participeert wellicht wel.
Het is vanuit AVG bezien altijd aan te bevelen om zo min mogelijk gegevens te verwerken en privacyinbreuk te voorkomen. Het cameragebruik niet toepassen dan wel dit zo veel mogelijk beperken, past bij dit uitgangspunt. Je kan bijvoorbeeld door de camera alleen op de leerkracht en of het digibord richten en kiezen de camera’s van leerlingen niet (continu) aan te (laten) zetten als dat niet nodig is.
Voor de inzet van camera’s bij het onderwijs kan de school, nu tijdens Corona, kiezen voor de grondslag gerechtvaardigd belang en dan geldt dat de school hier geen toestemming voor hoeft te vragen. Maar let op, gerechtvaardigd belang laat wel ruimte voor concreet individueel bezwaar van betrokkenen. In een dergelijk geval moet opnieuw bekeken worden of de inzet van een camera’s in dat specifieke geval gepast is.
Het is bij de inzet van camera’s, of dit nu middels toestemming of gerechtvaardigd belang gebeurt, vooral belangrijk dat je transparant bent naar alle betrokkenen over jullie aanpak en toelicht hoe de beelden veilig worden gebruikt en waarom. Het opstellen van gedragsregels kan hierbij helpen, m.n. doordat leerlingen en docenten zich bij het verantwoord gebruik van camera’s veiliger voelen. De kans op bezwaar is dan wellicht minder groot.